Aurrekoa

Aditz Morfologia

Berbeta

Aurkibidea

Hurrengoa

30.1. ADITZ PARTIZIPIOAK
    Aditz partizipio soilaren erabilera, beronen deklinabidea, aditz partizipioa gehi "eta" eta posposizioren bat eta aditz partizipio posposizioekin ikusiko ditugu jarraian.

    Aditz partizipioak aditz izenaren marka erabili barik, hots, absolutu marka berari dautsola, izentzat erabil daitezke; adibidez:
- damutute nau belu etorridxe (damututa nago belu etorria)

- Bilbotik ekarridxe gordeta deku (Bilbotik ekarria gordeta daukagu)

- berak guri esana da (berak guri esana da)

    Ezezko esaldietan, aditz izenetan gertatzen den legez, "ez" adberbioa aditz partizipioa eta mugatzailearen artean agertzen da:
- lastimie etorri esa ariñau (lastima etorri eza arinago)

Partizipioak predikatu osagarriaren funtzioa betetzen du zenbaitetan:
- ni emen dxadxoa nas (ni hemen jaioa naiz)

- au kanpotik etorridxe da (hau kanpotik etorria da)
 

Zehar galdera ez jokatuetan ere aditz partizipioa erabiltzen da:
- bakitx ser esan (badakit zer esan)
 

Zenbait kasutan esaldi berberak aditz partizipioari "-RIK" dautsela egin daitezke; adibidez:
- estekosu setan dxoanik (ez daukazu zertan joanik)

    Aditz partizipio deklinatuak ondoko kasu markakaz eta posposizioakaz erabiltzen dira:

-KO
    Atzizki hau aditz partizipioari dautsela, erlatibozko esaldi ez jokatuak egiten dira; adibidez:
- goxien goxetik basoas, ardidxe lo iñeko lekuen edo paraje dekosu (goizean goizetik bazoaz, ardia lo egineko lekuan edo paraje daukazu)

- amen dau suk eiñekoa (hamen dago zuk eginekoa)

- apurtúkoak botaixus (apurtukoak bota itzazu)
 

-AITXIK
- kanpokoa ixenaitxik euskera ikesi deu (kanpokoa izanagatik euskara ikasi du)

- goistik etorriaitxik ya estu ikusten (goizetik etorriagatik ja ez dugu ikusten)
 

-ARREN
- etorri es arren estau ardure (etorri ez arren ez dago ardura)
 

-SKERO(N)
- ara pistidxe gustidxek itxen deure estutueskeron danak, onak ixenta be (hara piztia guztiek egiten dute estutuz gero denek, onak izanda ere)

- bai etze batiitu itxen da txarto oneskero umie (bai etxe bateatu egiten da txarto egonez gero umea)

- basora dxoaneskero galdu ingo litxikes (basora joanez gero galdu egingo lirateke)

- denpora ona iñeskero dxoalitxike basora (eguraldi ona eginez gero joan liteke basora)

- egidxe esaneskero naikoa da (egia esanez gero nahikoa da)

- eskondueskero, estot esetu aitxe bixi dan artien beiño (ezkonduz gero, ez dut ezagutu aita bizi den artean baino)

- etorrieskero aldiera pañelu imin bear ixete san (etorriz gero baserrira zapia ipini behar izaten zen)

- kotxen dxoaneskero lelau allegeko sara (kotxean joanez gero lehenago ailegatuko zara)

- uretan imiñieskero itxen da bigundu (uretan ipiniz gero egiten da bigundu)
 

"BEIÑ"ekin batera erabiltzen dela ñabardura kausala ematen zaio; adibidez:
- beiñ asieskero akabe in bear du (behin hasiz gero amaitu egin behar da)
 

"ETA", aditz partizipioari dautsola, funtzio desberdinak betetzen dituela agertzen zaigu.

Denborazkoa:.
- allegeu te dxoan san oira (ailegatu eta joan zen ohera)

eta ostien
- bier in txe ostien dxango du (behar egin eta ostean jango dugu)

- basoan ibilitxe ostien basora dxoan giñen (basoan ibili eta ostean basora joan ginen)

- dxan ta ostien dxoango gara etzera (jan eta ostean joango gara etxera)

- jainkoan etzien agertu gixona, bai naikoa edan ta ostien (jainkoaren etxean agertu gizona, bai nahikoa edan eta ostean)
 

eta artes
- bestiek, dxo ta artes barrikera, in bear da (besteak, jo eta artez barrikara, egin behar da)
 

eta ensegida
- pareu te ensegida il in san (paratu eta ensegida hil egin zen)
 

eta gero
- siketu te gero gorde (sikatu eta gero gorde)

- lapurretan in txe gero, erradurek imiñi atzes saldidxeri (lapurretan egin eta gero, perrak ipini atzez zaldiari)

- gero aitxe il txe gero eskondu nitzen ni (gero aita hil eta gero ezkondu nintzen ni)
 

Modala:
- ori ekarritxe estu eser itxen (hori ekarrita ez dugu ezer egiten)

- ori esanta estu konpontan eser (hori esanda ez dugu konpontzen ezer)

- sopak intxe dxaten dxen (zopak eginda jaten zuen)

- sobrie amen etzien ikusi dot nik ekarritxe (hondakina hamen etxean ikusi dut nik ekarrita)

- ogigastaye, abarka sarrak erreta desaparesidu in da (ogigaztaia, abarka zaharra erreta desagertu egin da)

- txapelari bueltie emonta bere kentzien da, sein sillieri bueltie emon be bai (txapelari buelta emonda ere kentzen da, zein aulkiari buelta emon be bai)
 

Gerundiala:
    Hemen ere bereizketa txiki bat egin beharrean gagoz; hau da, alde batetik "egon" aditzarekin agertzen dela, eta bestetik, "eduki" aditzarekin agertzen dela.

egon
- ori eon da amak intxe (hori egon da amak eginda)

- beteta odolagas egon san (beteta odolagaz egon zen)

- kantzeute nau (nekatuta nago)

- ori esanta dau (hori esanda dago)

- amen geurien be intxe daus ayek (hamen geurean ere eginda dagoz haiek)

- ordun dau ya labasue intxe (orduan dago labasua eginda)
 

eduki
- eukidxen miñen aspidxen pegeta (eduki zuen mehinaren azpian inkatuta)

- ogidxe gordeta euki dot (ogia gordeta eduki dut)

- ikoan esnias bai entzunte dekot (ikoaren esneagaz bai entzunda daukat)

- amar millen dekosus taseute ganaduek igual (hamar milan dauzkazu tasatuta ganaduak)
 

Kontzesiboak:
    "ETA"k balio  kontzesiboa izan ahal izateko "BERE"rekin batera agertu behar da; adibidez:
- gure aitxek eseuen gure ixeten orretariko ganadue debalde ekarritxe beres (gure aitak ez zuen gura izaten horretariko ganadua dohan ekarrita ere ez)

- ara pistidxe gustidxek itxen deure estutueskeron danak, onak ixenta be (hara piztia guztiek egiten dute estutuz gero denek, onak izanda ere)

    Aditz partzipioekin batera erabiltzen diren posposiziorik garrantzitsuenak ondoko hauek dira:
 

BARIK
- ego saitxes ixilik eser esan barik (egon zaitez ixilik ezer esan barik)

- billurre deko dxeusi barik (bildurra dauka jausi barik)

- sutie eskobie paseu barik es dxoan, angeruek dxantzan in deidxien (sutea eskoba pasatu barik ez joan, aingeruek dantzan egin dezaten)

- ta au kamiño ori in barik, Armintzakoa, ametik gora idxete san (eta kamino hau hori egin barik, Armintzakoa, hamendik gora igaten zen)

- garbitxu barik eukitxen dus (garbitu barik edukitzen ditugu)
 

BARIK BERE
- ikusi baripere esetu inyot (ikusi barik ere ezagutu egin dut)
 

BAINO
- ein beño oba da erosi (egin baino hobe da erosi)

- iñosentekeridxek esan beño oba ixilik egon (inozentekeriak esan baino hobe ixilik egon)
 

BIARRIEN
- gorantza dxoan biarrien soas eskoatara (gorantza joan beharrean zoaz eskoatara)

- eta Sumitxan lotu bierrien onaño etorri (eta Sumitxan lotu beharrean honaino etorri)

- etzien dxan biarrien kalien dxangu (etxean jan beharrean kalean jango dugu)

- berakatzak ekar biarrien kinpulek ekar txus (berakatzak ekarri beharrean kipulak ekarri ditu)
 

ORDUKO
- entzun orduko esetu dot (entzun orduko ezagutu dut)

- gu dxoan orduko dxoanta egon dire (gu joan orduko joanda egon dira)

- eurek etorri orduko gu beti gaus bierrien (eurek etorri orduko gu beti gagoz beharrean)

- saguek danak, ukutu orduko iltxen ditxus (saguak denak, ikutu orduko hiltzen ditu)

- itxun orduko baltzitxute egoten da ardidxe (etzan orduko baltzituta egoten da ardia)

- gu dxoan orduko dxoanta egon dire (gu joan orduko joanda egon dira)
 

ORDUREKO
- soloan buelta erdi iñ ordureko, bedxe il in dxaken baten golpien (soroan buelta erdi egin ordurako, behia hil egin zitzaion baten golpean)

- eguskidxek urten ordureko en jeneral esaten dxen (eguzkiak irten ordurako gehienetan esaten zuen)
 

BAÑO LELAU
- dxan beño lelau eskuek garbitxu ixus (jan baino lehenago eskuak garbi itzazu)

- orduen itxen dere, eskondu beño lelau (orduan egiten dute, ezkondu baino lehenago)

- kendu bear da bestieri nasteu baño lenau (kendu behar da besteei nahastu baino lehenago)

- ori in beño lelautxuau, ta gero gedxerak dxote siren, bai, oiñ esta botaten gedxerari pere baye (hori egin baino lehentxoago, eta gero deierak jotzen ziren, bai, baina orain ez da botatzen deierarik ere baina)
 

ARTIEN
- orrek etorri artien emen egongo gara (horiek etorri artean hemen egongo gara)

- itxagon ingo du akabartien (itxaron egingo dugu amaitu artean)

- baye kargu artzen deu amabitxik illartien a umie (baina kargu hartzen du amabitxik hil artean ume hura)

- aguenteu enbriek eta besterik eseberes, segidu ill artien (iraun andrek eta besterik ezer ere ez, segitu hil artean)

    Indarra edo enfasia areagotzeko "ARIK ETA" erabiltzen da; adibidez:
- kanikie bota gora ta tabieri bueltie emon ta olan, arik eta batak edo bestiek galdu artien (kanika bota gora eta tabari buelta eman eta holan, harik eta batak edo besteak galdu artean)

- ta gero segidu dxoten arik eta amasaspi kanpa dxo artien (eta gero segitu jotzen harik eta hamazazpi kanpai jo artean)
 

IXEN ESIK
- dxoan dire danak anaidxie ixen esik (joan dira denak anaia izan ezik)

- etor dire danak ori ixen esik (etorri dira denak hori izan ezik)
 

AUNKE
    Berau gorago ikusiko "-ARREN" eta "-AITTIK"en ordez inoiz edo behin agertzen da:
- aunke asko etorri danak dxango deure (asko etorri arren denek jango dute)

- aunke errikoa ixen nik estot esetuten (herrikoa izan arren nik ez dut ezagutzen)

- enedxo emon aunke beluneko eskatu (ez diezaioket eman belauniko eskatu arren)

- ori mutille esta lotzen etzien aunke denpora txarra iñ (mutil hori ez da lotzen etxean eguraldi txarra egin arren)

- aunke eskatu es emon inyosku (eskatu ez arren eman egin digu)

- aunke asko etorri danak dxango deure (asko etorri arren denek jango dute)
 

SELAN... ALAN...
- selan koxu alan dxaten txus (zelan hartu halan jaten ditu)

- selan irebasi alan gastetan deu (zelan irabazi halan gastatzen du)

- selan etorri alan dxesarten dire (zelan etorri halan jezartzen dira)
 

Aurrekoa

Aditz Morfologia

Berbeta

Aurkibidea

Hurrengoa

30.2. ADITZ IZENAK

    Aditz izena behin lortuz gero, beroni deklinabidearen hainbat kasu marka erans dakizkioke. Atal honetan aditz izenari erans dakizkiokeen kasu markak eta euron erabilerak ikusiko ditugu.

ABSOLUTUA
    Aditz izena absolutu kasu markarekin gune bitan ager dakiguke, subjetu eta objetu guneetan; adibidez:
- ainbet biderres toke dxaku aixeri ereitxie bere (hainbat biderrez suertatu zaigu harexeri eragitea ere)

- gusteko leskixu beskari bet dxatie egun beten (gustatuko litzaizuke bazkari bat jatea egun baten)

- oba da dxoatie ontxe (hobe da joatea oraintxe)

- ori esatie esta ona (hori esatea ez da ona)

- ori gure dot etortie (hori gura dut etortzea)

- astu in dxat atie serratutie (ahaztu egin zait atea ixtea)

- akorde sitxes erostie (gomuta zaitez erostea)

- kantzeta nau bedarra ebatie (nekatuta nago belarra ebagitzea)

- orrek gure deure emen egotie (horiek gura dute hemen egotea)

- ibilli esitxie da txarra (ibili ezitea da txarra)
 

ERGATIBOA
- ondo ikusi esitxiek buruko miñe emoten deu (ondo ikusi eziteak buruko mina ematen du)
 

DATIBOA
- orrek fumetieri itxi tzo (horrek erretzeari utzi dio)
 

PARTITIBOA
- orre tausen lekuen estau oterik (horiek dagozen lekuan ez dago egoterik)
 

SOZIATIBOA
- emen egotias kontentu nau (hemen egoteagaz pozik nago)

- posi nau ukustias (pozik nago ikusteagaz)

- txakurrek ausitxen deu saratie entzutiegas batera (txakurrak ahausi egiten du zarata entzuteagaz batera)
 

INSTRUMENTALA
- ba labarako ixete san andidxao ero, errama mieaoak ixetes (ba labarako izaten zen handiagoa edo, adarra meheagoak izatez)
 

MOTIBATIBOA
- afaridxe dxan esitxiarren dxoan dire (afaria jan ezitearren joan dira)

- ariñ ibiltxiarren dxeusi de (arin ibiltzearren jausi da)
 

INESIBOA
- funerala intxe, dxoate san bakotxa mesie ataraten (hileta eginda, joaten zen bakoitza meza ateratzen)

- astoakas dxoaten giñen Bermioara bendejie saltzen (astoakaz joaten ginen Bermeora bendejea saltzen)

- gu topetan dxoate sien (gu topatzen joaten ziren)

- munarridxek sartzien etorri siren (munarriak sartzen etorri ziren)

- atrebidu de koistan (ausartu da hartzen)

- basoa on da erretan (basoa egon da erretzen)

- dxaten emon dostie (jaten eman didate)

- emen lotu de afaritxen (hemen lotu da afaltzen)

- guri amak eta aitxek estoskuen isten dxoaten baye dxoan gara (guri amak eta aitak ez ziguten uzten joaten baina joan gara)

- ikesi dot txistue dxoten (ikasi dut txistua jotzen)

- ikusi sitxut etorten (ikusi zaitut etortzen)

- kontestetan dxakin yeu (erantzuten jakin du)

- koxu deure ostuten (hartu dute ostuten)

- nik orreri irekatzi tzet itxen (nik horri irakatsi diot egiten)

- ori erresa da itxen (hori erraza da egiten)

- orrek estudidxetan segitan deu (horrek estudiatzen segitzen du)

- orrek kantetan daki (horrek kantatzen daki)

- oyen sartzen lagunduten dotzo (ohean sartzen laguntzen dio)

- pasetan itxi dostie (pasatzen utzi didate)
 

LEKU GENITIBOA
    Beronek lau erabilera desberdin eduki ditzake; konpletiboa, finala, izen laguna eta aditz laguna. Hona hemen esaldi batzuk:
- a okelie gero ederto ote san lapikoan dxateko (okela hura gero ederto egoten zen lapikoan jateko)

- a sartzen tzegun, estomagutik libretako (hura sartzen genion, estomagutik libratzeko)

- ak eseuen itxen saltzeko (hark ez zuen egiten saltzeko)

- belarriko miñe kentzeko lenau itxe san oridxoa bota (belarriko mina kentzeko lehenago egiten zen orioa bota)

- Bermiora dxoateko enbrak eusokoak batzen siren (Bermeora joateko andrak auzokoak batzen ziren)

- bost errieleko bat eskatuten dotzo abadiek ori kentzeko (bost errealeko bat eskatzen dio abadeak hori kentzeko)

- dxausteko moduen egon da (jausteko moduan egon da)

- dxosteko makiñe apurtu inye (josteko makina apurtu egin da)

- etor dire gues berba itxeko esperantzan (etorri dira gugaz berba egiteko esperantzan)

- exie bakixu artoa eraitxekoa (exea badakizu artoa eraitekoa)

- gure amak eukitxen dxen orrasidxe istue sorridxek sertutekoa (gure amak edukitzen zuen orrazi estua zorriak zertzekoa)

- iñor esan eroatekorik egon (inor ez zen eroatekorik egon)

- ori dau etorteko (hori dago etortzeko)

- orrek balidxo deu dxateko (horrek balio du jateko)

- orrek billurre deko dxeusteko (horrek bildurra dauka jausteko)

- txartel bat koxu bear ixete san bijilidxek itxeko, eta gitxiau itxeko (txartel bat hartu behar izaten zen bijiliak egiteko, eta gutxiago egiteko)

- umiek lo itxeko bere kante itxen tzien (umeak lo egiteko ere kantatu egiten zien)
 

-TEKOTAN
- txarto itxekotan oba itxi (txarto egitekotan hobe utzi)

- txarto berba itxekotan oba ixilik egon (txarto berba egitekotan hobe ixilik egon)
 

EZEZKOAK
    Ezezkoetan "EZ" aditzondoa "-TE"ren aurrean agertzen da:
- ondo ikusi esitxiek buruko miñe emoten deu (ondo ikusi eziteak buruko mina ematen du)

- ibilli esitxie da txarra (ibili ezitea da txarra)

- berdurie dxaten dot loditxu esitxiarren (berdura jaten dut loditu ezitearren)

- afaridxe dxan esitxiarren dxoan dire (afaria jan ezitearren joan dira)
 

-KERAN
- etzetik urtekeran txakurrek aginke in dotzo (etxetik irtekeran txakurrak haginka egin dio)

- ixikeran apurtu in de giltze (itxikeran apurtu egin da giltza)

- asikeran nik esetu dot (hasikeran nik ezagutu dut)
 

Aurrekoa

Aditz Morfologia

Berbeta

Aurkibidea

Hurrengoa

30.3. ASPEKTUAK
    Ataltxo honetan aspektu burutu, ez-burutu eta geroa egiteko erabiltzen diren baliabideak aurkeztuko ditugu.

ASPEKTU BURUTUA
    Aditz partizipioa eta laguntzailea batukeran, partizipioa "eu" amaieraduna den kasuetan azken hau "e" bihurtzen da:
pase da
pentze dot
plante da
kobre dot
akabe dot
akorde nas

"ri", "li" eta "si" amaieradunen kasuan azken "i" galtzen da zenbaitetan:
etor dxaken
ibil siren
ekar neuen
ikus dot
 

ASPEKTU EZBURUTUA
    Aspektu honen alomorfoak TEN, ETAN, TZIEN edo TZEN eta TAN dira. Jarraian bakoitzaren erabileraren adibide batzuk emango ditugu:

TEN
etorten                 dxausten
esaten                  dxaten
ukusten                egoten
koxuten                ixeten
leiduten                etorten
ekarten                batuten
ataraten               dxoten
 

Alomorfo honen aurrean "i" bat egonez gero palatalizatu egiten da:
itxen                     imintxen
eukitxen                iltxen
 

ETAN
libretan                asmetan
akordetan            piketan
pasetan                kalmetan
kanbidxetan         akabetan
pentzetan             kobretan
urtetan                 erretan
 

TZEN edo TZIEN
sartz(i)en              sertz(i)en
kentz(i)en             galtz(i)en
artz(i)en               saltz(i)en
lotz(i)en                batz(i)en

TAN
mantenitan           segitan
koitan                  otzitan
dirijitan                utzitan
agintan                 entenitan
 

GEROA
    Aspektu honen ezaugarria "-KO" dugu nagusiki, berau aditz partizipioari erasten zaio; adibidez:
atarako
artuko
botako
lotuko
erreko
ekarriko
gordeko
ausiko

"eu" amaierako partizipioakaz "ko" gehitu ezeze, "eu" "e" bihurtu ere egin behar da:
arregleko paseko
topeko
pentzeko
akabeko
kobreko

"n"z amaituko partizipioakaz "go" erabiltzen da
ingo
urtengo
dxango
eraingo
 

Aurrekoa

Aditz Morfologia

Berbeta

Aurkibidea

Hurrengoa

    Aditz laguntzaileen taulak aurkezteko NOR, NOR-NORI, NORK-NOR eta NORK-NORI-NOR ohiko sailkapenari jarraituko diogu

NOR
 

Indikatibo oraina	Indikatibo iragana
nas	nitzen/nitxen
as
da	san
gara	gintze(sa)n/giñen
sara	siñen
sarie	siñien
dire(s)/die	si(r)en

 
 

ALOKUTIBOAK
oraina	iragana
nok	neitzoan
dok	soan
gosak	geintzosan
dosak	soasen

 
 

Baldintza	Ahalezko oraina	Subjuntiboa
nitxike	nitxike	neitxen
litxike	litxike/leitxe/lei	daitxen/deitxen
gintxiskes	gintxiskes	g(e)itxesan
sintxikes	sintxikes	saitxesan/seitxesan
sintxikese	sintxikese	seitxesan
litxikes	litxikes	deitxesan

NOR-NORI
 

ORAINA		IRAGANA
HURA	HAIEK	HURA	HAIEK
dxa(s)t/dast/dat	dxa(s)tes/dastes	dxa(s)ten/dasten	dxatesan/astesan
dxako/dako	dxakos	dxaken/daken	dxakesen/dxakosen
dxaku	dxakus	dxakun	dxakusen
dxatzu	dxatzus	dxatzun	dxatzusen
dxatzue	dxatzues	dxatzuen	dxatzuesan
dxak(i)e/dake	dxakies	dxakien/dakien	dxakiesan

 

ALOKUTIBOA
HURA	HAIEK
dxatek	dxatesak
dxakok	dxakosak
dxakuk	dxakusek
dxakiek	dxakiesak

 
Hauezaz ostera: dxakon, dxakesan eta aoristikoak diren honako hauek ere jaso ditugu: ekiden (niri), ekidxon (hari), ekigun (hura-guri), ekigusen (haiek-guri)
 
 

AHALEZKOA		SUBJUNTIBOA
HURA	HAIEK	HURA	HAIEK
leskist	leskistes	dakiden	dakidesan
leskidxo	leskidxos	dakidxon	dakidxosan
leskigu	leskius	dakigun	dakiusen
leskixu	leskixus	dakixun	dakixusen
leskixue	leskixues	dakixuen	dakixuesan
leskidxe	leskidxes	dakidxen	dakidxesan

NORK-NOR
 

ORAINA	NI	HURA	GU	ZU	ZUEK	HAIEK
NIK		dot		s(a)itxut/seitxut	saitxuete	doas/dotes
HIK	nok	dok	gosak			dosak
HARK	neu	deu	gaitxus/g(e)itxus	s(a)itxu/seitxu	s(a)itxue/seitxue	d(e)itxus/dotxus
GUK		du				dus
ZUK	nosu	dosu	gosus			dosus
ZUEK	nosue	dosue	gosues			dosues
HAIEK	neurie	deurie/deure/dere	gaitxues/g(e)itxues	s(a)itxue/seitxue	s(a)itxue/seitxue	d(e)itxues

 

ALOKUTIBOA	NI	HURA	GU	HAIEK
NIK		dxoat		dxoasat
HARK	neidxok	dxok	geidxosak	dxosak
GUK		dxuk		dxusek
HAIEK	neidxuek	dxuek	geidxuesak	dxuesak

 
 

IRAGANA	NI	HURA	GU	ZU	ZUEK	HAIEK
NIK		neuen				neuesen/nitxu(se)n
HARK	nendun/neidxen	seuen/dxen	gendusen/gi(n)txusen	sendusen	senduesan	dxesan/seitxu(se)n
GUK		gendun				gendusen
ZUK	nendusun	sendun				sendusen
ZUEK	nendusuen	senduen				senduesan
HAIEK	nenduen/neurien	se(u)rien/seren/dxien	genduesan/gitxuesan	senduesan	senduesan	sitxuesan/dxiesan

 
 

BALDINTZA		AHALEZKOA		SUBJUNTIBOA
HURA	HAIEK	HURA	HAIEK	HURA	HAIEK
neke	nekes	neike/nei	neikes/neis	deiten	deitesan
leke	lekes	leike/lei	leikes/leis	deidxen	deidxesan
genke	genkes	geinke	geinkes	deigun	deigusen
senke	senkes	seinke	seinkes	deixun	deixusen
senkie	senkies	seinkie	seinkies	deixuen	deixuesan
lekie	lekies	leikie	leikies	deidxien	deidxiesan

 

NORK-NORI-NOR
 

ORAINA	NIRI	HARI	GURI	ZURI	ZUEI	HAIE
NIK		dotzet  dotzetes		dotzut  dotzudes	dotzutie  dotzuties	dotzet(i)e  dotzietes
HIK	dostek  dostesak	dotzek  dotzesak	doskuk  doskusek			dotziek  dotziesak
HARK	dost/doste  dostes	dotzo  dotzos	dosku  doskus	dotzu  dotzus	dotzue  dotzues	dotzie  dotzies
GUK		dotzegu/dotzu  dotzus		dxatzu  dxatzus	dxatzue  dxatzues	dotzegu/dotzu  dotzus
ZUK	dostesu  dostesus	dotzesu  dotzesus				dotzesu  dotzesus
ZUEK	dostesue  dostesues	dotzesue  dotzesues				dotzesue  dotzesues
HAIEK	dostie/doste  dosties	dotz(i)e  dotzies	doskue  doskues	dotzue  dotzues	dotzue  dotzues	dotzie  dotzies

 

ALOKUTIBOA	NIRI	HARI	GURI	HAIEI
NIK		dxotzet  dxotzesat		dxotziet  dxotziesat
HARK	dxostek  dxostesak	dxotzek  dxotzesak	dxoskuk  dxoskusek	dxotziek  dxotziesak
GUK		dxotzeguk  dxotzusek		dxotzeguk  dxotzusek
HAIEK	dxostiek  dxostiesak	dxotziek  dxotziesak	dxoskuek  dxoskuesak	dxotziek  dxotziesak

 
 

IRAGANA	NIK	HARK	GUK	ZUK	ZUEK	HAIEK
NIRI		osten/dosten  dostesan		ostesun  ostesusen	ostesuen  ostesuesan	ostien/dostien  ostiesan
HARI	notzen/neutzien  neutzesan	otzen/eutzen/dotzen  otzesan	tzegun  tzegusen	tzesun  tzesusen	tzesuen  tzesuesan	otzien/dotzien  otziesan
GURI		oskun/doskun  oskusen/doskusen				oskuen/doskuen  oskuesan
ZURI	notzun  notzusen	otzun/dotzun  otzusen/dotzusen				otzuen/dotzuen  otzuesan
ZUEI	notzuen  notzuesan	otzuen/dotzuen  otzuesan/dotzuesan				otzuen/dotzuen  otzuesan
HAIEI	notzien/neutzien  neutziesan	otzien/dotzien  otziesan/dotziesan	tzeguen  tzeguesan	tzesuen  tzesuesan	tzesuen  tzesuesan	otzien/dotzien  otziesan

 
 

BALDINTZA		AHALEZKOA		SUBJUNTIBOA
HARI(s)	HARI(p)	HARI(s)	HARI(p)	HARK(s)	HARK(p)
neuskidxo	neuskidxos	neskidxo/nedxo	neskidxos/nedxos	deisten	deistesan
leuskidxo	leuskidxos	ledxo	ledxos	deidxon	deidxosan
geuskidxo	geuskidxos	geskidxo	geskidxos	deiskun	deiskusen
seuskidxo	seuskidxos	seskidxo	seskidxos	deitzun	deitzusen
seuskidxue	seuskidxues	seskidxue	seskidxues	deitzuen	deitzuesan
leuskidxue	leuskidxues	leskidxue	leskidxues	deidxuen	deidxuesan

Aurrekoa

Aditz Morfologia

Berbeta

Aurkibidea

Hurrengoa